Nadwrażliwość na doznania z ciała
Wyniki badań empirycznych nie są zgodne, odnośnie tego, czy zaburzenie lęku panicznego charkateryzuje się podwyższoną ostrością interoceptywności szczególnie w odniesieniu do wewnętrznej percepcji problemów z sercem i układem krążenia (np. Pollock, Carter, Amir & Marks, 2006), chociaż osoby mogą być szczególnie wrażliwe na specyficzne doznania z ciała związane z ich największą obawą (np. wzrost ciśnienia krwi dla osób, które lękają się zawału serca; Taylor 2000). Jak zauważył McNally (1999) strach związany z doznaniami z ciała nie oznacza, że osoby go doświadczające są „lepsze” w wychwytywaniu „wewnętrznych symptomów”.
Czytaj Więcej
Napady paniki wynikają z intensywnego strachu lub dyskomfortu o nagłym początku, któremu towarzyszy przypływ fizjologicznego pobudzenia. Barlow (2002) uważa panikę za najczystszą kliniczną reprezentację strachu. Dodatkowo przy silnym autonomicznym pobudzeniu, lęk paniczny charakteryzuje się błędną słowną lub wyobrażeniową ideą fizjologicznej lub mentalnej katastrofy (np. „umrę” lub „oszaleję”), intensywnym, niekontrolowanym lękiem oraz silną potrzebą ucieczki (Barlow, 2002; Beck i in. 1985;2005; Ottaviani & Beck, 1987).
Czytaj Więcej
Koncepcja ta nawiązuje do: badań Pawłowa, teorii czynności Tadeusza Tomaszewskiego, badań Eysenck’a i Graya. Autor podkreśla tu jeszcze wkład Andrzeja Eliasza, Tatiany Klonowicz, Bogdana Zawadzkiego oraz Włodzimierza Oniszczenko. Strleau przyjmuje, w oparciu o badania, założenie, że cechy temperamentu uwidaczniają się u człowieka już w okresie prenatalnym, poza tym, występują one w świecie zwierząt i odnoszą się przede wszystkim do formalnych cech zachowania. W opozycji jest tu traktowana treść zachowania, która stanowi stosunek osoby do siebie samej, do innych i do świata i jest ona typowa dla innych niż temperament cech osobowości. Temperament w tej teorii jest traktowany jako jeden z regulatorów zachowania. Formalna charakterystyka zachowania sprowadza się do dwóch aspektów: energetycznego oraz czasowego. W pierwotnym kształcie Strelau postulował istnienie dwóch cech temperamentu: reaktywności i aktywności. Według niego, reaktywność to cecha, która determinuje charakterystyczną dla danej osoby intensywność reakcji. Na dwóch krańcach kontinuum tej cechy znajdują się: wrażliwość sensoryczna oraz wydolność.
Czytaj Więcej
Autorzy, którzy początkowo koncentrowali się na badaniu emocji, po wielu latach stworzyli model (na podstawie wielu analiz czynnikowych), który uwzględniał dwa czynniki: afekt negatywny negative affect i afekt pozytywny positive affect. Oba one mają wymiary dwubiegunowe i są ortogonalne w stosunku do siebie. Cztery podstawowe pojęcia, które pojawiają się w publikacjach autorów to: afekt, nastrój, temperament, aktywacja. Nastrój mood rozumiany jest tu jako krótkotrwały stan, mający status emocjonalny. Afekt to skłonność do przeżywania nastrojów (emocji), dlatego ma status cechy. Ma on dwa wymiary – negatywny i pozytywny. Afekt negatywny to zmartwienie i nieprzyjemne pobudzenie. Jest to ogólny czynnik, w skład którego wchodzą: strach, smutek, złość, poczucie winy. Afekt pozytywny związany jest z pozytywnymi stanami nastroju: radości, energii, entuzjazmu etc. Jest to kluczowy składnik ekstrawersji. W modelu Watsona i Tellegena afektowi negatywnemu przypisano nazwę „temperamentu negatywnego”, a afektowi pozytywnemu nazwę „temperamentu pozytywnego”.
Czytaj Więcej