KONCEPCJA POZYTYWNEGO I NEGATYWNEGO AFEKTU DAVIDA WATSONA I AUKEA TELLEGENA

Marcin Jeśka

Autorzy, którzy początkowo koncentrowali się na badaniu emocji, po wielu latach stworzyli model (na podstawie wielu analiz czynnikowych), który uwzględniał dwa czynniki: afekt negatywny negative affect i afekt pozytywny positive affect. Oba one mają wymiary dwubiegunowe i są ortogonalne w stosunku do siebie. Cztery podstawowe pojęcia, które pojawiają się w publikacjach autorów to: afekt, nastrój, temperament, aktywacja. Nastrój mood rozumiany jest tu jako krótkotrwały stan, mający status emocjonalny. Afekt to skłonność do przeżywania nastrojów (emocji), dlatego ma status cechy. Ma on dwa wymiary – negatywny i pozytywny. Afekt negatywny to zmartwienie i nieprzyjemne pobudzenie. Jest to ogólny czynnik, w skład którego wchodzą: strach, smutek, złość, poczucie winy. Afekt pozytywny związany jest z pozytywnymi stanami nastroju: radości, energii, entuzjazmu etc. Jest to kluczowy składnik ekstrawersji. W modelu Watsona i Tellegena afektowi negatywnemu przypisano nazwę „temperamentu negatywnego”, a afektowi pozytywnemu nazwę „temperamentu pozytywnego”.

Bliższa charakterystyka tych konstruktów jest następująca: temperament negatywny – mówi o różnicach indywidualnych odnoszących się do doświadczenia świata, jako zagrażającego, stresującego i problematycznego. Ludzie cechujący się tym temperamentem są: introwertywni, mają skłonność do uskarżania się na dolegliwości natury psychosomatycznej, doświadczają trudności w radzeniu sobie ze stresem. Temperament pozytywny – mówi o różnicach indywidualnych odnoszących się do gotowości zbliżania się i zaangażowania w środowisku, również, jeśli chodzi o relacje w grupie. Wskazuje na dużą energię, optymizm, zaufanie. Ludzie mający pozytywny temperament lubią być w centrum uwagi, poszukują też podniecających wrażeń. Konfiguracja tych dwóch wymiarów temperamentu, przy uwzględnieniu ich krańcowych biegunów daje 4 typy temperamentu. W nawiązaniu do typologii Hipokratesa – Galena są to: choleryk (oba wymiary na poziomie wysokim), flegamtyk (oba wymiary na poziomie niskim), sangwinik (wysoki temperament pozytywny, niski temperament negatywny) oraz melancholik (odwrotna konfiguracja niż u sangwinika). Podstawy biologiczne modelu Watsona i Tellegena nawiązują do układów BIS i BAS stworzonych przez Graya (Strelau 2014).

 

Visit Us On FacebookVisit Us On Instagram

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. more information

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close